Week 21: Iets durven doen wat niet gebruikelijk is

Mijn leven staat redelijk bol van de ‘stoten die ik heb uitgehaald’. Het komt geregeld voor dat ik iets doe wat niet gebruikelijk is. Soms, eerlijk is eerlijk, tot wanhoop en vertwijfeling van degenen die mij na staan.

Het gaat bij mij eigenlijk zonder na te denken. Het is voor mij geen kwestie van durven iets ongebruikelijks te doen. Vaak gebeurt het als vanzelf, spontaan. Eerder een kwestie van ‘moeten’ dan willen of durven.
Dat kan iets heel klein en onbetekenend zijn, zoals een commercieel succesvolle film die iedereen gezien heeft of ‘moet’ hebben, expres niet gaan bekijken. Hetzelfde geldt dan voor boeken of muziek die zo populair zijn, dat ze als het ware door de strot worden geduwd als het krachtvoer bij ganzen om de lever vet te mesten. Dan doe ik niet mee.

De eerste keer gaan stemmen, weet ik nog wel dat bij ons thuis een heet hangijzer bleek te zijn. In die zin dat werd verwacht dat ik op dezelfde partij ging stemmen als mijn ouders. Iets verwachten betekende eigenlijk dat het geeist werd, maar zo werd dat nooit verwoord. Niet dat werd uitgelegd welke partij dat dan was en met welke reden daar dan op diende te worden gestemd. Dat niet. Het werd aangenomen dat ik dat wel wist.
Om een goede overweging te maken voor mezelf ben ik toen goed onderzoek gaan doen naar welke partij het beste bij mij paste. De uitkomst van mijn onderzoek bleek te zijn, dat mijn voorkeur haaks stond op die van mijn ouders. Zonder te weten, dat ik had moeten weten waarop ik had moeten stemmen, heb ik toen op mijn persoonlijke voorkeur gestemd. Toen ik dat later trots thuis vertelde, toen ze er naar vroegen, kreeg ik geen compliment dat ik het zelf had uitgezocht en voor mezelf een keuze had gemaakt. Nee, ze waren verontwaardigd dat ik niet vanzelfsprekend op die en die partij had gestemd, want dat deden zij toch ook? Ze vergaten dus voor het gemak, dat ze niet hadden gezegd welke partij dat dan had moeten zijn. Maar dat niet geheel terzijde.

Nog eens even mijn gedachten erover laten gaan, merk ik dat, vanuit het oogpunt van de belevings- en leefwereld van mijn ouders, mijn doen en laten vaker wel dan niet ongebruikelijk was. Ik trok mij de hele wereld aan, mijn ouders niet. Ik was sociaal, mijn ouders niet (naar ze zelf zeiden). Ik deed wat ik leuk vond en wat goed voelde, mijn ouders deden wat goed oogde naar de buitenwereld, wat goed was voor de reputatie. Ik was meer positief, filosofisch, spiritueel (zonder dat ik dat woord kende) ingesteld, mijn ouders eerder glas half leeg, materialistisch.

In het vorige blog schreef ik over de keuze van mijn studie. Die was niet op voorkeur maar op gemak uitgezocht. Zo deden mijn ouders ook. Ik kwam met die keuze wel bedrogen uit, want het ontbrak mij aan motivatie en inzet om de studie uiteindelijk af te ronden. Het was zo’n beetje het klassieke verhaal van de marathonloper die op 90% van de afstand zegt: ”ik ben moe, ik keer om en loop terug.” Ieder ander zou doorgeduwd hebben en de opleiding tot een goed einde gebracht. Ik niet. Ik moest nog 100 meter lopen en kon het niet meer over mijn hart verkrijgen om nog een pas verder te zetten. Ik ben gestopt. Dat is ongebruikelijk. Het had niet zover hoeven te komen, had ik gekozen voor de opleiding die ik veel liever had gedaan. Had ik toen tegenslag ervaren, had ik mijn schouders er onder gezet en even serieus doorgepakt om mezelf weer terug op mijn pad te zetten. Nu voelde ik mij opgelucht ondanks dat ik wist dat de tijd die voor me lag moeilijk zou worden. Mijn ouders schaamden zich de oren van het hoofd en verzwegen het gewoon.

Dat deden ze ook, toen ik bewust koos voor een vertrekpremie op mijn werk, zodat ik er weg kon. Ook een ongebruikelijke zet. Niet dat het werk mij niet zinde, wel de sfeer in het team. Die werd steeds slechter. Er was echter niemand die een interventie regelde om de neuzen dezelfde kant in te laten wijzen en sluimerende onvrede bij deze en gene weg te poetsen. Ik sliep ‘s nachts slecht of werd wakker en merkte dat ik herkauwde op gesprekken van de vorige dag, ineens wist wat ik wel had moeten zeggen, of alvast mogelijke gesprekken voorbereidde, die ik de volgende dag zou gaan voeren, maar er nooit van kwamen.
Toen nam ik ook een beslissing, die ongebruikelijk was, waarvoor ik respect voor oogstte bij collega’s, maar die door mijn ouders angstvallig werd stilgezwegen. Daar kwam ik achter toen ik iemand mijn verhaal vertelde, die net als ik op visite was bij mijn ouders. Zij zei verontwaardigd tegen mijn ouders ‘dat is al een paar maand geleden en daar heb je helemaal niks van verteld’.
Ondanks dat de ongebruikelijke beslissingen niet per se de 'easy way out' waren, wel de beste voor mij en mijn gezondheid, heb ik nooit spijt gehad van een beslissing, hoe hard door anderen ook geprobeerd werd om mij spijt te laten krijgen.

De beslissingen die ik nam en waarvan ik destijds vond, en nog altijd vind, dat het de best mogelijke waren, zijn gestoeld op een idealisme wat in mij gebakken zit. Vanuit dat idealisme vind ik het vanzelfsprekende beslissingen en ben ik ook van mening dat er niks mis mee is. Ik vind ook niet dat zo’n beslissing bekritiseerd zou moeten worden. Ieder heeft zijn pad, zijn manier van leven en besluiten maken. Dat is altijd goed. Iedereen is anders. En zo hoort het ook. Ieder heeft zijn eigen uniekheid en die mag gevierd worden en mag bestaan. Helaas is de maatschappij ingericht op de gemiddelde mens. En daarin vallen de mensen die hun uniekheid niet willen of kunnen verbergen, uit de toon en vaak ook buiten de boot. Ze worden vaak voor gek of excentriek versleten, maar eigenlijk zijn nou juist dat de mensen die het dichtst bij zichzelf zijn gebleven, die zich niet hebben laten beïnvloeden door de ongeschreven wetten van de maatschappij. En juist die pure mensen, die iets ongebruikelijks doen, niets anders willen en kunnen dan ‘ongebruikelijk’ te zijn in vergelijk met de rest van de wereld, die worden voor zot versleten en te kijk gezet in programma’s als ‘De Stoel’ of Paradijsvogels. Afhankelijk van met welke bedoeling de interviewer het onderwerp inschoot. Ik vond het meestal mooie mensen, mooie portretten, en wenste vaak dat ik ook zo helemaal mezelf kon zijn. Maar ik was de enige in huis die er zo tegen aankeek, aan de reacties te zien en horen.